Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest met de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte met Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in acht departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement van Texel
dit departement betreffende de Amstel
het departement van een Delf
Daarnaast lagen tevens het departement over de Schelde en Maas en dit departement aangaande een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een andere opstelling niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld volgens een oude gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden het Bataafs Gemenebest vernieuwen door dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden over de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef een rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet van 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden aangaande een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Door minister Betreffende Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te geven", doch dit werden door de rest met de commissie verworpen.[2]
De andere provincie kreeg in 1814 een paar gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland tot Holland, doch een deel met Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werden tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land aangaande Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werd in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om de dominantie te beperken werd Holland voor de grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate voor Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag kunnen ten gunste van Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie over Amsterdam en drong men aan op het herstel over de verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Hier werden desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enige tijd sprake met ons samenvoeging van de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk het die plannen betreffende een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel over Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug aan de provincie Flevoland en in het noorden via medicament met een Afsluitdijk met een provincie Friesland.
Een provincie mag geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden dit IJ) zodra grens fungeert.
Ten zuiden over dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden van Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tevens het Gooi, alsook controleer deze gasten een dichtbevolkt gebied, doch betreffende ons landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel met een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in het noorden een Kop over Noord-Holland met het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust met een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden betreffende dit officiële site Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is het westelijk gebied aangaande het Noordzeekanaal, met zodra middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt betreffende het schiereiland de imp bron marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan dit IJ (heb je een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende extra hints riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam ook in steden als Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te horen, omdat hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest typische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en het Wierings hebben een enorm eigen karakter.
Net als in overige dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van een teruggang over de dialecten. Zeker zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name dit Volendams is ter plaatse nog enorm algemeen gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en dat blijkt tevens uit een dialecten. De dialecten ten noorden aangaande dit IJ zijn de meeste afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden betreffende dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, vallen in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen mits Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden hebben een enorm persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en zijn Startpagina op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zich op overige punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daarom zeer scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
Een indeling aangaande een dialecten boven dit IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in de taalwetenschap. Vaak is op een verwantschap betreffende dit Fries gewezen: betreffende name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel achterbaks betreffende dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft dit nimmer zeker kunnen vervangen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Ofschoon die theorie heel wat aanhang bezit, is ze via andere taalkundigen aangaande de hand gewezen en zouden de Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 5 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland zodra enige aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht van de besturen aangaande de recreatieschappen voor de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhoud betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan een paar omvangrijke nationale parken: dit Nationaal Park Duinen met Texel (een gehele westzijde met Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan daar in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland alsnog ettelijke verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel aan het item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort